اهل تعارفات نیست. ساده و صادقانه روبرویم می‌نشیند و گزارشی از فعالیت‌های بنیاد خیریه محمدتقی داورپناه و همسر می‌دهد. بعد از چند سال فعالیت این بنیاد و حضور مدیرانی که نتوانستند نظر مثبت هیئت امنا و بنیانگذاران این بنیاد را جلب کنند، او مسئولیت کارها را به عهده گرفت و به رتق و فتق امور پرداخت. از تحصیلات آکادمیک محروم است، اما به دلیل سال‌ها فعالیت در بخش‌های مختلف، تجربه‌ی اداره‌ی امور را به دست آورده و حالا محمدتقی داورپناه، او را بهترین مدیر بنیاد از زمان تشکیل‌اش می‌خواند. نظرات‌اش درباره‌ی داورپناه را بدون تأمل و با سرعت بیان می‌کند و وقتی از او سوال می‌کنم چگونه با این سرعت پاسخ پرسش‌هایم را می‌دهد، می‌خندد و می‌گوید: امن سال‌ها با داورپناه رابطه دارم.ب سیف‌الله میرخانی، مدیرعامل بنیاد خیریه محمدتقی داورپناه و همسر، با جدیت و آرامش مخصوص به خودش گفت‌وگویی را با ما انجام می‌دهد. خواندن آن را از دست ندهید.
از چه زمانی به سمت مدیرعاملی بنیاد خیریه داورپناه و همسر منصوب شدید؟
حدود مهرماه سال 1389 بود که بنا به معرفی آقای داورپناه به هیئت امنای بنیاد خیریه محمدتقی داورپناه و همسر، در جایگاه مدیرعاملی این بنیاد منصوب شدم.
دليل انتخاب شما از طرف هيات امنا و خود داورپناه چه بود؟
اگر بدون تعارف بگویم، باید به پاك بودن خود اشاره کنم. متأسفانه هیئت امنا و مؤسسین این بنیاد از عملکرد مدیران پیشین رضایت نداشتند و ضربه‌هایی از آنان دریافت کرده بودند. برای نمونه مديرعاملی که قبل از من فعالیت می‌کرد، از اعتماد هیئت امنا به خود سوءاستفاده و خيانت سنگيني به بنياد كرد. با توجه به شناختی که آقای داورپناه از من داشت، به این سمت انتخاب شدم.
پس به نوعی شما آمده‌اید که در فضای پر از اطمینان به اوضاع بنیاد سروسامان دهيد. اما این شناخت قبلي از كجا نشأت می‌گیرد؟
من با آقای داورپناه، غیر از اینکه نسبت فامیلی دارم، سابقه‌‌ی کار هم دارم. برای چند سال بخشی از فعالیت‌های ساختمان‌سازی وی را انجام می‌دادم و خُب، در این شرایط انسان‌ها نسبت به هم شناخت خوبی کسب می‌کنند.
حال از شما که می‌گویید آقاي داورپناه را می‌شناسید، می‌پرسم؛ او چگونه انسانی است؟
آقای داورپناه مرد سختكوشي‌ست. باید خدا را شكر كنم كه ظرفیت گذشت از مال و اموال را به داورپناه داده و او كه با زحمت و سختي‌هاي بسیار ثروتی را فراهم کرده، اينطور از مالش گذشت كرده است. اين كار خدادادي است که چنين گذشتي به وی داده تا به این اندازه از مالش گذشت کند.
چرا اقدام آقای داورپناه در مدرسه‌سازی قابل ارج است؟
از چند وجه باید به این امر توجه کرد. اول اینکه هدايت و ساخت اين مدرسه‌ها كار بسیار مشكلي از نظر قراداد، تأمین هزینه و سرکشی کردن در مراحل ساخت است. به این نکته توجه داشته باشید که ممکن است مدرسه‌ای که می‌سازید، بیش از هزار کیلومتر از محل خانه و کار شما فاصله داشته باشد. دوم بحث اشتغال‌زایی در حین و بعد از ساخت مدرسه است. هنگام ساخت هر مدرسه حدود 500 شغل ایجاد می‌شود و البته بعد از بهره‌برداری تأمین نیروهای آموزشی و اداری و خدماتی به‌وسیله‌ی آموزش و پرورش انجام می‌شود. و مورد آخر اینکه تمام افراد جامعه از فضای مدرسه‌ی ساخته شده به‌وسیله‌ی خیّرین استفاده می‌کنند. شما چه ثروتمند باشید و چه بی‌بضاعت، موظف به حضور خود و فرزندانتان در مدرسه هستید و به همین علت، كارگر و سرمايه‌دار و شهروندان درجه یک و دو و سه از آن استفاده مي‌كنند. این‌جاست که نقش خیّرین مدرسه‌ساز در جامعه روشن می‌شود. مثلاً درباره‌ی آقای داورپناه ما به راحتی مي‌گويیم که او بیش از 169 مدرسه ساخته است. اما بايد بياييم ببینیم ساخت اين تعداد مدرسه چقدر نیرو و توان می‌خواهد. داورپناه مسير شهرهای بسیاری در بیش از 20 استان کشور را طی کرده تا مدارس ساخته شوند و به بهره‌برداری برسند. انجام دادن این مهم كار خيلي سختي است که تنها با ياري خدا، قدرتي كه خدا به وی داده و دوستي كه بين خدا و اوست، تحقق یافته است.
چه مي‌شود که یک انسان، اين همه سختي را تحمل ميكند، بدون اينكه به دنبال منافع مادي باشد؟
اگر انسان، همنوعش را دوست داشته باشد، وقتي به يك نعمت می‌رسد، سعي ميكند دیگران را هم در آثار آن نعمت شریک کند. حالا شخصي مثلاً مهدكودك یا پل یا درمانگاه مي‌سازد. محمدتقی داورپناه هم مدرسه‌سازی را پيش گرفته است که به نظر بسیاری از اهل اندیشه، روش خيلي خوبي است.
جامعه باید منتظر چه نتایجی از انجام كارهاي عام‌المنفعه خیّرینی مانند آقای داورپناه باشد؟
جامعه متشکل از افراد درون آن است که دارای جایگاه‌های مختلفی از سواد و کار هستند. حال این پرسش پیش می‌آید که کدام جامعه پویاتر است؟ مسلماً جامعه‌ای که تعداد بیشتری افراد باسواد دارد. خُب، باسوادها از كجا شروع كردند؟ از همين مدرسه‌ها. پس برای داشتن جامعه‌ی بهتر نیازمند افراد باسواد بیشتری هستیم که لازمه‌ی آن هم وجود تعداد بیشتر مدارس است. الان دولت گام‌های مناسبی برای ساخت مدرسه برداشته است که البته در این عرصه خیّرین حضور بسیار پررنگی دارند و جامعه را به سوی تعالی هدایت می‌کنند.
به نظر شما، آیا مي‌توانيم براي كار خير مرزبندي قایل شويم؟
مرزبندی در این فضا مناسب نیست. در حقیقت همه‌ي كارهاي خير، خوب هستند. حالا يكي دوست دارد مدرسه بسازد، يكي يتيم‌خانه و دیگري تالاري براي جوانان. هر كسي كه عقيده‌اش خير باشد به يك طريقي کار پسندیده‌ای انجام می‌دهد.
این پاسخ شما من را یاد موضوعی انداخت. گویا آقای داورپناه قصد دارد تالاری برای برگزاری مراسم عروسی جوانان در کرج احداث کند. درباره‌ی آن توضيح مي‌دهيد؟
بله، وی يك قطعه زمین به متراژ 1500 متر در كرج دارد كه کار ساخت بنا روی آن شروع شده است. این بنا در 3 طبقه احداث می‌شود. طبقه‌ی زیرین یک حسينيه برای تجمع عزادارن حسینی و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) خواهد بود و در دو طبقه‌ی فوقانی هم تالاری برای برگزاری مراسم ازدواج جوانان بي‌بضاعت ساخته می‌شود.
از شما در جایگاه مدیرعامل بنیاد خیریه محمدتقی داورپناه و همسر می‌پرسم. اوضاع بنياد چگونه است؟
خدا را شكر. در حال پیشرفت برنامه‌های تصویب شده هستیم. درآمد بنیاد در حال افزایش است و به زودی فعالیت‌های آن سرعت بی‌تری خواهد گرفت.
بنیاد املاك تجاري و اداري بسیاري دارد. فكري براي فروش آن‌ها نداريد؟
نه، ما تنها به فکر درآمدزایی هستیم و اصلاٌ به دنبال فروش املاک بنیاد نیستیم.
بنیاد با هدف ساخت هزار مدرسه آغاز به کار کرد. فكر ميكنيد دورنماي احداث این تعداد مدرسه چه زمانی تحقق پيدا كند؟
با اين همتي كه در آقای داورپناه می‌بینم و پس از سروسامان گرفتن بنیاد، فكر نمی‌كنم بیشتر از 10 سال طول بکشد.
در ابتدای گفتگو از خیانت برخی مدیران پیشین بنیاد صحبت به میان آمد. چرا برخی، به اين نتیجه مي‌رسند كه در اموال بنیاد‌های خیریه و یا افراد متمول دست ببرند؟
ببينيد، آدم‌هاي كوتاه‌نظر و كم فكر در این اندیشه‌ی ناسالم گرفتار می‌شوند. آن‌ها فكر مي‌كنند که مثلاً پول‌های موجود در خزانه‌ی بنیاد براي خودشان است. شخصی که این خیانت را مرتکب می‌شود، نمی‌داند که اين مال و اموال براي او نيست و باید در امور مختلف پیش بینی شده عام‌المنفعه آن را صرف کنند.
اولين هدفی که بنياد در حال حاضر به دنبال تحقق آن است، چيست؟
به دنبال آن هستیم تا بنیاد را از اين وضعيت فعلی خارج کنیم و به فعالیت‌های آن سامان دهیم تا سرمايه‌اش قوي‌تر شود. بعد از آن است که ساخت مدارس توسعه و سرعت بيش‌تر خواهد یافت.
آیا از اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف به شما پيشنهاد همكاري و كمك در امور ساخت مدرسه مي‌شود؟
تعدادي پيشنهاد در خصوص ساخت مدرسه به دست بنیاد رسیده است که البته آن‌ها را قبول نكرديم. بنیاد فعالیت‌های مدرسه‌سازی خود را به تنهایی ادامه خواهد داد.
می‌خواهم کمی به زندگی شخصی آقای داورپناه بپردازم. ويژگي خاص این خیّر مدرسه‌ساز چسیت؟
بزرگترين خصلتي كه او دارد، افتاده و متواضع بودنش است. اين خصلتی که همه‌ی بندگان خدا آن را ندارند.
آیا اتفاق افتاده که رفتار خاصي از داورپناه ببينيد و تحت تاثير قرار بگيريد؟
چندی پیش وی در یکی از مدارسی که ساخته بود، حضور پیدا کرد و از نزدیک خوشحالی دانش‌آموزان را به دلیل درس خواندن در مدرسه‌ای نو و مرتب دید. در همان دیدار بود که با درخواست دانش‌آموزان مبنی بر خرید چند دستگاه كامپيوتر مواجه شد و نتوانست درخواست آن کودکان رد کند. او با تمام هزينه‌های سنگینی که برای ساخت مدرسه انجام داده بود، دل بچه‌ها را نشكست و مبلغي را براي خريد كامپيوترها پرداخت كرد. این اقدام آقای داورپناه در ذهن من جا خوش کرده است.
بهترين تعريفي كه از داورپناه شده، کدام است؟
هيچ كسي نمي‌تواند بد ايشان را بگويد. همه جا او را تعريف مي‌كنند و خوبي‌اش را مي‌گويند. از گذشت، بخشش و فداكاري‌هایش و سختي‌هايي كه كشيده، مي‌گويند، پس تمام تعریف‌ها خوب و مناسب است.
شما هم توانایی بخشش این همه مال و ثروت را دارید؟
من نه. خدا اين خصلت را به من نداده است. تكيه و اعتقادت آقای داورپناه به خدا بيش از من است و این قدرت بخشش، نعمتی خدايي است که در اختیار داورپناه قرار دارد.
اگر در يك جمله بخواهید آقای داورپناه را تعريف كنيد، چه مي‌گوييد؟
مرد بي‌همتا.
آیا مثل ايشان كسي را ديده‌اید؟
نه. خیّرین بسیاری را ديده‌ام؛ ولي انسانی به گذشت و فداکاری داورپناه نديدم.
فكر ميكنيد چند خیّر دیگر نياز داريم تا گره از كارهاي مدرسه‌سازي برداشته شود؟
تعداد زيادي را نياز داریم؛ ولي متاسفانه افراد متمول خیلی در این عرصه حضور ندارند و خیّرینی مانند آقای داورپناه انگشت‌شمار هستند.
اگر يك روزي پيشنهاد شود كه بخواهيد بنياد را معامله كنيد، آن را با چه عوض ميكنيد؟
بنیاد خیریه محمدتقی داورپناه و همسر معامله شدنی نیست و هیچ چیزی ارزش آن را ندارد که بتوان آن را با بنیاد معاوضه‌اش کرد.
صحبتي در پايان داريد؟
اميدوارم كه خدا بيش از اين به محمدتقی داورپناه و همسرش قدرت بدهد تا مدرسه‌سازی را همچنان ادامه دهند و افتتاح هزارمین مدرسه‌ی خود را جشن بگیرند.
ما هم امیدواریم آقای میرخانی.
ممنون از شما و همکارانتان.
